روش تدریس ( استثنا )
برای آموزش کلماتی مانند ( دو ، خود ، نوک و ... ) و کلا ( استثنا ) از روش خاصی استفاده می کنیم .
برای تدریس نشانه های قبلی با روش بخش کردن و صداکشی و معرفی نشانه ی جدید در کلمه ی کلید استفاده
می کردیم ؛ در حالی که روش تدرس این نشانه به صورت کلی آموزی است یعنی اینکه این کلمات را نه بخش
می کنیم و نه صدا می کشیم .
روش تدریس :
کلمه ی ( دوست ) و ( ورزش ) را که قبلا خوانده ایم روی تابلو بنویسید. نشانه های ( و ) در هر دو کلمه را با
رنگ دیگری بنویسید . در کلمه ی دوست اشاره به همین نشانه کنید و سوال کنید که این چه صدایی است ؟
می گویند و ( او و ) و در ورزش که خواهند گفت : و ( واو ) . حالا در جدول حروف نیز به همین دو صدا
( مصوت و غیر اول ) و ( صامت و ) اشاره کرده تا دانش آموزان آن ها را با صدای بلند بخوانند . بگویید : این
شکل صدای دیگری هم داره که امروز آن را یاد خواهیم گرفت .
تصویر عنوانی بزرگ را روی تابلو نصب کنید و کلمات خورشید ، دو ، می خورد و ... را از آن استخراج کنید .
سپس کارت های تصویری کوچک را هم نشان داده و روی تابلو نصب کنید .
این نکته ی بسیار مهم را برای دانش آموزان توضیح دهید که برای آموزش کلمات خورشید ، نوک و ... آن ها را
بخش و صدا کشی نمی کنیم .
روی تابلو بنویسید ( خورشید ). بگویید : بچه ها می نویسیم خورشید اما می خوانیم خُرشید .( بدون صدا کشی )
روی تابلو بنویسید ( نوک ) . بگویید : بچه ها می نویسیم نوک اما می خوانیم نُک . ( بدون صدا کشی )
توضیح دهید که این نشانه ( و ) صدای سومی هم دارد که همان ( اُ ) است . به مصوت ( اُ ) اشاره کنید .
بگویید که در این کلمه ها می نویسیم ( و ) اما می خوانیم ( ) .
توضیح دهید که فقط و فقط کلمه هایی را با این روش بنویسند و بخوانند که شما آن ها را حالا یاد خواهید داد .
پس :
کلمه های : خورشید ، نوک ، دو ، خوش آواز ، خوش مزه ، روشن ، می خورد ، نوروز و خودکار را روی تابلو
بنویسید تا آن ها را بخوانند یا شما بخوانید تا آن ها جواب دهند .
دوباره توضیح بفرمایید که : می نویسیم خورشید اما می خوانیم خُرشید. می نویسیم نوک اما می خوانیم نُک و ...
چند نفر از دانش آموزان روی تابلو از روی همین کلمه ها بخوانند و دیگران جواب دهند . سپس به صورت جمعی
از روی آن ها بخوانند .
نکته : برای مصدر (خوردن) چند فعل آن مانند : می خورد - خوردم – خورد – نمی خورم و ... را تمرین کنید .
کتاب فارسی را باز کرده و از روی درس بخوانند . و نشانه را معرفی کنید .سپس کتاب کار را نیز انجام دهند .
و در کلاس و در دید دانش آموزان نصب کنید تا ( A می توانید این واژه ها را با اندازه ی بزرگ نوشته ( کاغذ 4
چند روزی آن ها را به خوبی ببینند و بخوانند تا در حافظه ی بلند مدتشان جا بگیرد .
برای مشق نیز همین کلمات را بدهید تا بنویسند یا جمله سازی کنند . ممکن است چند روزی دانش آموزانی
دچار اشتباه شوند اما مطمئن باشید با تکرار و تمرین تمامی دانش آموزان آن ها را یاد خواهند گرفت .
مطلب مهم دیگه اینکه به دانش آموزان یادآور شوید همان طور که فقط همین کلمه ها را با ( استثنا )
می نویسند ، کلمه هایی را که قبلا خوانده اند مثل ( خُدا - دُرست – خُروس و ... ) را مثل قبل بنویسند .
